Nóż kuchenny to jedno z podstawowych narzędzi zarówno profesjonalnego kucharza czy szefa kuchni, jak i osoby przygotowującej posiłki we własnym domu. Podczas zakupu należy zwrócić uwagę na wiele czynników, między innymi rodzaj, zastosowanie, materiał oraz uchwyt. Dlaczego to tak ważne?
Rodzaje noży kuchennych i ich zastosowania
Zwykle, przygotowując posiłek w domu, sięgamy po dowolny nóż kuchenny i nie zwracamy szczególnej uwagi na jego zastosowanie. Jeśli jednak chcemy ułatwić sobie zadanie lub szkolimy się, by w przyszłości zostać profesjonalnym kucharzem, musimy pamiętać, że wyróżnia się kilka różnych rodzajów noży, m.in.:
- nóż szefa kuchni — podstawowy, wielozadaniowy wybór,
- do chleba — wyposażony w ostrze, które nie rozrywa miękkiego wnętrza pieczywa,
- do filetowania — służy do precyzyjnego krojenia ryb, a także pozbywania się skóry z mięsa czy kości,
- do warzyw — pozwala na krojenie, siekanie, obieranie i usuwanie pestek z warzyw oraz owoców,
- do mięsa — sprawdza się w przypadku dużych kawałków mięsa,
- Santoku — popularny w kuchni azjatyckiej,
- do sera — wyposażony jest w różne rodzaje ostrzy,
- do krojenia (Utility Knife lub Boning Knife) — pierwszy z nich umożliwia krojenie mniejszych kawałków mięsa, drugi natomiast służy do usuwania kości,
- do łuszczenia — pozwala na krojenie podłużnych pasków,
- do wędlin — sprawdza się, kiedy chcemy uzyskać cienkie plasterki,
- do ostrych krawędzi — używany w przypadku precyzyjnych cięć.
Ostrza noża i materiały, z których są wykonane — w pigułce
Ostrza noży różnią się między sobą nie tylko kształtem i zastosowaniem, lecz także materiałem, z którego są wykonane. Ważne, aby wiedzieć, z czego wykonane jest nasze narzędzie pracy, ponieważ to pozwala na wdrożenie właściwej pielęgnacji (w tym ostrzenia oraz mycia chemią kuchenną). Do najczęściej wybieranych materiałów na ostrza należą: stal węglowa, nierdzewna i ceramika.
Noże wykonane pierwszego z nich są niezwykle ostre i wydajne. Musimy jednak pamiętać o natychmiastowym myciu, suszeniu i olejowaniu noża po użyciu z uwagi na fakt, że łatwo pokrywa się rdzą. Drugą propozycję cechuje zdecydowanie większa odporność na korozję. Jest ona też łatwiejsza w pielęgnacji, ale wymaga częstszego, dokładnego ostrzenia. Ze względu na swoją trwałość oraz odporność na przebarwienia stanowi częsty wybór.
Noże kuchenne z ceramicznymi ostrzami są twarde i ostre, dlatego doskonale nadają się zarówno do krojenia, jak i siekania. Ponadto warto wiedzieć, że nie rdzewieją ani nie wpływają na smak przygotowywanych dań. Jeśli jednak zostaną upuszczone na twardą powierzchnię z dużej wysokości, mogą łatwo ulec uszkodzeniu.
Balans i ergonomia — jakie znaczenie ma uchwyt noża?
Dla kucharza istotna powinna być również wygoda uchwytu, ponieważ wpływa na bezpieczeństwo użytkowania oraz wydajność. Właściwy balans oznacza równomierny rozkład wagi między ostrzem a uchwytem — dobre wyważenie gwarantuje bowiem precyzyjne krojenie. Zasada ta różni się w zależności od rodzaju i zastosowania narzędzia. Przykładowo: nóż do krojenia mięsa ma cięższe ostrze niż uchwyt, aby ułatwić nacinanie. Wybór w dużej mierze zależy także od preferencji kucharza.
Ponadto odpowiednio wyprofilowana powinna być też rękojeść. W niektórych przypadkach zastosowanie znajdują uchwyty o pełnym trzonie, co wyraźnie zwiększa stabilność chwytu i wygodę podczas krojenia. Ważne jest, aby postawić na to rozwiązanie, które najlepiej pasuje do dłoni kucharza.
Cena a jakość — czy droższy zawsze oznacza lepszy?
Musimy pamiętać, że choć cena często idzie w parze z jakością, są wyjątki od tej reguły. W pierwszej kolejności powinniśmy zawsze zwracać uwagę na jakość wykonania noża, markę, technikę obróbki ostrza, rodzaj chwytu, funkcje dodatkowe i kraj wykonania. Oprócz tego przy wyborze często przydatne okazują się recenzje innych amatorów oraz profesjonalistów, a także porównania internetowe. Drogi nóż może być bowiem zbędny dla osób, które nie potrzebują go do zaawansowanych zadań kulinarnych albo dopiero zaczynają swoją przygodę w kuchni.
Polecane produkty
Nóż kuchenny ZWIEGER Obsidian 20 cm
165,75 zł
Komplet noży stalowych 5 szt VITO
79,99 zł
Komplet noży stalowych 5 szt MAURO
79,99 zł
Nóż kuchenny Marco z drewnianą rękojeścią 20cm
25,99 zł
Nóż do chleba Marco z drewnianą rękojeścią 20cm
25,99 zł
Nóż kuchenny Marco z drewniana rękojeścią 12,5 cm
18,99 zł
